اولین فیلمبردار تاریخ
22
مارس

اولین فیلمبرداری تاریخ

 

فیلمبردار (به انگلیسی: Cameraman) به افرادی گفته می شود که وظیفه ثبت تصاویر را به وسیله ابزارآلات و دوربین های مختلف دارند. در رابطه با اولین فیلمبردار تاریخ بحث و گفت­و­گو های بسیار زیادی وجود دارد و تقریبا یک شخص تنها به عنوان اولین فیلمبردار تاریخ شناخته نمی شود چرا که فیلمبرداری فرآیندی یک شبه و سریع نبوده است و به مرور زمان و در طی چندین سال شکل گرفت که این فرآیندی متقارن با فرآیند پیشرفت تکنولوژی فیلم برداری بوده است. ما در این مقاله مرور کوتاهی خواهیم داشت بر روی اولین فیلمبردار تاریخ جهان و البته اولین فیلمبردار تاریخ ایران که هر دو نقش بسیار مهمی در ایجاد ثبت تاریخ داشته اند.

لقب اولین فیلمبردار تاریخ را نمی توان تنها به یک شخص داد و گفت که ابتدا او بصورت مطلق به امر فیلمبرداری روی آورده است بلکه  افرادی که اولین فیلم های تاریخ را ثبت کرده اند درحقیقت همان افرادی بودند که دوربین های فیلم برداری را اختراع نمودند. آن ها با رویای ثبت تصاویر متحرک ( سفارش ساخت انیمیشن ) سعی نمودند تا تحولی در دنیای سرگرمی ایجاد نمایند و این هدف در طی یک فرآیند تکاملی ایجاد شد.

اولین فیلم متحرک در 18 اکتبر 1888 و توسط لوئیس پرینس در لیدز ثبت شد که در اصل تصاویر یک باغ بود و از این جهت می توان گفت که او اولین فیلم بردار تاریخ است اما این فیلم در حقیقت مجموعه ای از تصاویر متوالی بود که توسط دوربین های عکاسی گرفته شده بود و لذا نمی توان گفت که او یک فیلمبردار کامل است. برای این کار می بایست یک دستگاه فیلمبرداری کامل را استفاده نمود و اولین دستگاه فیلمبرداری کامل نیز سینماتوگراف بود. آگوست و لوئی لومبر افرادی بودند که اولین دوربین لازم برای ثبت فیلم را اختراع کردند و آن را سینماتوگراف نامیدند. سینماتوگراف در فاصله سال های 1885 تا 1890 ایجاد شد و  در حقیقت یک نسخه تکامل یافته از کینتوسکوپ بود که به وسیله ی مخترع مشهور یعنی توماس ادیسون و شریک او  ویلیام کندی لاری دیکسون ساخته شده بود اما کیفیت و توانایی سینماتوگراف بیشتر بود.

آگوست و لوئی رویای بزرگی را در سر می پروراندند و آن هم خلق آثار ویدیویی و نمایش آن به عموم بود که البته بسیار هم موفق عمل نمودند. آن ها اولین فیلم های تاریخ یعنی “ورود لوکوموتیو بخار به ایستگاه لسیوته”، ” کارگران در حال خروج از کارخانه لومبر” و “آبیار آبیاری می شود” را ساختند که با توجه به تازگی آن ها و نیز ژانر های آن ها مورد توجه مردم اروپا قرار گرفت و بدین ترتیب اولین فیلم های تاریخ جهان پا به عرصه وجود گذاشتند. بعد از این دو، فیلمبرداری رویه و شکل مجزایی به خود گرفت که آن را از هر نمونه ای متمایز می کرد. با تولید فیلم های بیشتر و نیز استقبال مردم تقاضا برای سینماتوگراف ها افزایش یافت از این رو مدل های پیشرفته تری از این دوربین های فیلمبرداری وارد بازار شد که کم کم هنر فیلمبرداری را متحول نمود.

اولین فیلمبردار ایرانی

ایران نیز مانند تمام کشور های دنیا از پیشرفت این صنعت نو ظهور عقب نماند و بعد از مدت کوتاهی از اختراع اولین دوربین های فیلمبرداری مدل های اولیه ی آن وارد ایران شد. میرزا ابراهیم خان پسر احمد صنیع الدوله  که مشهور به عکاس باشی دربار مظفرالدین شاه بود را می توان اولین فیلمبردار تاریخ ایران دانست. او این لقب را از پدر به ارث برده بود چرا که پدرش نیز عکاس دربار پادشاه بود.

میرزا ابراهیم خان عکاس باشی در یکی از سفر های اروپایی مظفرالدین شاه قاچار او را همراهی نمود و در آن جا با دوربین فیلمبرداری آشنا شد و اولین نسخه های آن را وارد کشور نمود. او به وسیله ی این دوربین اولین تصاویر مستند را از فضای ایران در دوران قاجار تهیه نمود و بدین جهت او را اولین فیلم بردار تاریخ ایران می نامند.

میرزا ابراهیم خان قبل از امر فیلمبرداری به عکاسی و امر چاپ نیز مشغول بود و تعداد کثیری از کتاب های مختلف در زمینه هایی نظیر کشاورزی، علوم، خانه داری و… را برای ایرانیان به چاپ رساند. از طرفی دیگر او عکاس ویژه ی دربار قاجاریان بود. اگرچه او خدمات ارزنده ای به کشور ارائه نمود اما عمر کوتاهی داشت و در 41 سالگی فوت کرد. در سال های گذشته تعدادی از مستند سازان کشور یک مستند در رابطه با زندگی او تحت عنوان “سوزن دوزی تاریک تصاویر” تهیه نمودند که روایتگر آثار و  زندگی او در عصر قاجار است.

4.7/5 - (20 امتیاز)