شناخت و آشنایی با صدا در صدابرداری
12
مارس

 

توازن صدا عمل موازنه

پس ار رضایت توانایی ترکیب درست صدا، باید سعی کنید توانایی خود را در عمل، اما بدون نگاه کردن مستمر به صحفه میز میکسر افزایش دهید. بی شک اگر قرار باشد در یک گفت و گوی جمعی، شرکت کنندگان را نگاه کنید تا بتوانید پیش بینی کنید نفر بعدی که صحبت می کند چه کسی است، اطلاع از وضعیت اهرم میکروفون ها تنها با لمس آن ها زیر انگشتانتان میسر است. به علاوه، درجه بلندی صدای لازم نیز تنها از طریق گوشی تعیین می شود و به این ترتیب قاعدتا نیازی به نگاه کردن مداوم میتر نیست و نگاه گاه گاه به آن کافی است.

 

به اوج رساند آگاهانه صدا

البته متر معیاری است برای حفظ دامنه کلی صدای خروجی در محدوده ای حدود 20 دی بی یعنی محدوده ای مطابق استاندارهای پخش رادیو تلویزونی. البته اینکه می دانید صافی محدودکننده مانع از افزایش ناگهانی صطح صدا می شود باعث آرامش خاطر است، اما مواردی هم وجود دارد که شما به عمد می خواهید شنونده جهشی ناگهانی و یکباره را در سطح صدا تجربه کند. به همین دلیل باید نقاط اوج صدا را پیش بینی و اهرم سطح صدا را برای آن تنظیم کرد.

برای شنونده مهم این است که تغییری را در سطح صدا احساس کند، بنابراین شاید بهتر باشد کمی پیش ار رسیدن نقطه اوج، سطح کلی صدا را به تدریج و نامحسوس کاهش دهید تا اثر مورد نظر به دست آید. از این نکات شاید به ضرورت تمرین در ضبط موارد و مقولات ظریف تر برسید. مشکل دیگر در تغییر ناگهانی سطح صدا در صدابرداری خارج از استودیو، این است که احتمال دارد حساسیت گوش در اثر صدای محیط، کم تر یا بیش تر شود، اما گوش بی توجه به این تغییر، فریب بخورد و صدایی را که در حال شنود آن است، صحیح ارزیابی کند. مراقب باشید، در این گونه موارد حتما از معیار میتر استفاده کنید.

ترکیب صدای بی عیب و نقص؟

مهارتتان را به کمال می رسانید و صداها را از برنامه ای به برنامه دیگر و از شرکت کننده ای به شرکت کننده ی دیگر ترکیب می کنید، اما باید دید ترکیب صدایی که ضبط کرده اید برای فرآیندهای پس تولید نیز کار آمد و مناسب است یا نه؟ نمی توانم این صداها رو از هم تفکیک کنم یک از اولین گلایه ها و شکایاتی است که از واحد تدوین می رسد و به دنبال آن انتقادات مدیران تولید برنامه آغاز می شود. ممکن است شما در ترکیب چند منبع صوت متفاوت، قابلیت و توانایی کافی داشته باشد، اما نتیجه و محصول نهایی را هم هرگز از نظر دور نکنید. یادتان باشد، سعی کنید حتی المقدور حق انتخاب و وسعت عمل بیش تری برای تدوینگر یا صدا گذار فراهم کنید، به ویژه اینکه هر آن احتمال دارد مدیران برنامه ضرورت ها و اقتضائات متفاوتی را مطرح کنند. برای مثال مصاحبه ای دونفره را در نظر بگیرید، انعطاف پذیری لازم در فرآیندهای پس تولید اقتضا می کند که صدای هر کدام از دو نفر، روی باند جداگانه ای ضبط شده باشد.

 

تقسیم باند

فرض کنیم که ورودی های دستگاه میسکر را چنان صورت داده اید که میکروفون نفر اول، کانال یک و میکروفون نفر دوم، کانال دو را تغذیه می کنند. حال به این ترتیب می توانید از یک طریق میکسر با استفاده از وسیله گردش صدا، هر میزان از صدای مربوطه را به یکی از کانال های چپ یا راست هدایت کنید البته در این صورت مراقب باشید که اهرم های کنترل صدا به طور جمعی و دسته دسته، بسته نشده باشند. در صورت تمایل مدیران تولید برنامه می توانید تقسیم باند را به این صورت انجام دهید که پاسخ ها ی مصاحبه شونده روی باند یک را با استفاده از وسیله گردش صدا به صدای میانی سیستم استریو یعنی به هر دو باند و ترکیبی از صداهای پرسش و پاسخ را با کشیدن صدای مصاحبه گرد به باند راست به باند دو منتقل کنید. در صورت انتخاب روش دم، باید اطمینان پیدا کنید که این روش مورد تایید تدوینگر و صداگذار فرآیند پس تولید هم هست.

ضبط کاست شخصی

ممکن است از شما بخواهند علاوه بر نوار اصلی، صدا را روی یک نوار کاست معمولی نیز ضبط کنید. لازم نیست این نوار دوم کیفیتی در حد استاندارهای پخش رادیو و تلوزیونی داشته باشد، زیرا این نوار یا مورد استفاده گزارشگر قرار می گیرد تا صدا را معمولا در داخل ماشین و در حال بازگشت از محل ضبط گوش کند و قسمت های مورد نظر خود را مشخص سازد و یا از طرف دست اندرکاران تولید برای تهیه گزارش مکتوبی که احتمالا برای تدوینگر مفید است، به کار می رود.

بسیاری از گزارشگران، یک دستگاه ضبط صوت کوچک دارند به کیفیت صدای میکرفون خود همین دستگاه هم برایشان کفایت می کند، اما اگر بخواهند ضبط صوت خود با به خروجی میکسر شما تغذیه کنند، به شرط داشتن کابل و اتصالات متناسب با دو دستگاه، می توانید یکی از خروجی های متوازن ناشده میکسر را به این کار اختصاص دهید. پیش از شروع مصاحبه، اطمینان پیدا کنید که لول صدای ورودی درست است و به درستی نیز ضبط می شود. برای آسودگی خیال، بهتر است برای این منظور همیشه خودتان ضبط صوتی که خصایص و مختصات آن را می شناسید و کابل و اتصالات لازم آن را نیز دارید، همراه داشته باشید.

 

اگر از این وسیله، گاه به گاه استفاده شود، بعد از میکروفون های بی سیم یکی دیگر از پردردسرترین ابزارهای یک صدابردار است، چون اغلب فراموش می کند که آن را روشن کند. اینکه بخواهید در حین وقفه ای در تولید، یک نوار کاست از روی صدای ضبط شده در دوربین کپی کنید، کاری ناخوشایند و شرم آور است.

اگر مصاحبه طولانی است، هربار که کاست دوربین را عوض می کنید، نوار کاست ضبط صوت را هم عوض کنید البته مراقب باشید که دوربین را عوض می کنید، نوار کاست ضبط صوت را هم عوض کنید البته مراقب باشد  که مدت زمان نوار کاست به درستی انتخاب شده باشد چون اگر هنگام ضبط، نوار کاست ضبط صوت تمام و با صدای تلق بلندی متوقف شود هم کم مایه شرمساری نیست. در صورت تمام شدن باتری نیز همین اتفاق می افتد، پس پیش از شروع ضبط، باتری های ضبط صوت را حتما عوض کنید و تعداد زیادی باتری یدکی نیز همراه داشته باشید.

اگر برای یک برنامه، چند مصاحبه پشت سر هم ضبط می کنید، برای هر مصاحبه از یک نوار کاست صدای جداگانه استفاده کنید. پس از بیرون آوردن هر کاست از دستگاه ضبط صوت، روی آن بر چسب برنید و اطلاعات لازم را بنویسید، چون این هم خیلی مایه خجالت است که پس از پایان کار متوجه شوید صدای یک مصاحبه را روی نوار مصاحبه قبلی ضبط کرده اید.

برابر سازی

میکسرهای چند کاناله، معمولا علاوه بر یک اهرم کنترل برای هر کانال، تجهیزات و امکانات دگیری هم دارند. بسته به کارخانه سازنده و مدل محصول، در بعضی از میکسرها می توان همه نوع دستکاری و اصلاح صدا، از جمله متداول ترین آن ها یعنی برابرسازی صورت داد. با برابر ساز می توان طیف فرکانس را به باندهایی تقسیم کرد و با کنترل های مربوط به هر باند فرکانس، آن قسمت از طیف را افزایش یا کاهش داد و به عبارت دیگر، تقویت یا تضعیف کرد.

به این ترتیب، شما قادر به کنترل ظریف تیر مثلا حذف صداهای بای یک میکروفون دستی، یا تقویت پاسخ یک میکروفون یقه ای به صداهای باس هستید. مثلا در ضبط یک برنامه موسیقیایی ممکن است بخواهید با استفاده از برابر ساز صدای یک یا دو نفر و یا صدای سازهای آن ها بهبود بخشید، اما لازم است به شما هشدار بدهم که دستکاری بیش از حد سیگنال های صدا هنگام اجرا و مرحله ضبط یعنی جایی که امکان شنود دقیق و درست صدا وجود ندارد، بالقوه خطرناک است. بهتر است هر نوع پردازش سیگنالی از این گونه را، به ویژه اگر سیگنال پیش از ضبط، به صورت دیجیتال رمزگذاری می شود، برای فرآیندهای پس تولید باقی بگذارید.

میز چرخ دار میکسر

به جای تلاش برای یافتن یک میز، چارپایه یا هر سطح دیگری از این قبیل برای استقرار میکسر، استقاده از یک میز چرخ دار به ویژه در وضعیتی که باید از این محل به آن محل بروید سهولت و انعطاف بیش تری به فعالیت شما می بخشد. برای این منظور، وسایل و ابزار متعددی وجود دارد که به شما امکان می دهد برحسب نیازهای ویژه خود، یکی از آن ها را انتخاب کنید. مثلا می توانید میز متحرک چند طبقه ای انتخاب کنید و وسایل مختلف خود را در در طبقات مختلف  آن قرار دهید.

این وسایل که گاهی اوقات وجودشان بسیار هم ضروری است، دامنه وسیعی را در بر می گیرند، از جمله :

  • مینی مانیتور
  • انواع میکروفون
  • ضبط صوت دد
  • انواع گوشی
  • کابل
  • باتری
  • و….

طبقه پایین این میز، محل مناسبی برای استقرار باتری های بزرگ بر حسب طول، روزکاری و برآورد نیروی لازم یک یا دو باتری ماشین است. بسیاری از صدابرداران، بوم خود را نیز همراه با گیرنده های میکروفون بی سیم، با چسب یا گیره های قوی به یک طرف میز می چسبانند. گیرنده ها را می توان روی یک بوم یدکی یا پایه، محکم به میز چسباند. به این اقلام، تمامی وسایل دیگر شامل کیف میکسر، که پیش تر به آن اشاره کردم، صندلی تاشو، فلاسک و از این قبیل را را اضافه کنید و هیچ وقت بدون این میز سر کار صدابرداری نروید..

3.7/5 - (3 امتیاز)