در این مقاله قصد داریم راجع به گروه کارگردانی و وظایفشان به صورت مجزا برایتان بگوییم. یک کارگردان برای انجام وظایفش نیاز به یک گروه دارد که شامل مدیر برنامه ریزی و دستیارانش و سرپرست گروه کارگردانی و دستیاران و منشی صحنه می باشد.
کارگردان
به رهبر گروه فیلمسازی کارگردان (کارگردان کیست؟) گفته می شود. کارگردان کسی است که همه ی سرگروه ها مثل مدیر فیلمبرداری، مدیر صحنه، مدیر تولید، مدیر تدارکات، مدیر لباس، مدیر تدوین، مدیر صدا و…. تحت هدایت او هستند. همه گوش به فرمان او هستند و او کسی است که دستوراتش را به همه ابلاغ می کند و همه باید از او اطاعت کند. کارگردان است که می تواند از همه ی قدرتی که در اختیار دارد که شامل گروه بازیگری و گروه های دیگر به نحو احسنت استفاده کند تا یک اثر ماندگار و جذاب خلق کند. وقتی یک فیلمی خوب یا بد بشود اولین چیزی که همه می گویند این است که کاگردان خوب عمل کرده یا بد عمل کرده.
معمولا کسی نمی گوید طراحی صحنه افتضاح بود، صدابرداری خیلی بد بود ولی کارگردانی خوب بود، به این علت که کوچکترین ضعف و نکته مثبتی به کارگردان بر می گردد و او کسی است که نباید اجازه بدهد د رگوشه ای از کار مشکل بوجود بیایید.
کارگردان به تنها کسی که پاسخگو است تهیه کننده هست که معمولا بین کاگردان ها و تهیه کننده (تهیه کننده کیست؟) در سر زمان تولید مشکل بوجود می آید به علت اینکه تهیه کننده می خواهد در زمان کمتری فیلم تولید شود تا پول کمتری هزینه کند و کارگردان می خواهد در زمان طولانی تری فیلم را تولید کند تا به خاطر عجله کردن فیلم ضربه نخورد و همه چیز به طور درست و دقیق در سرجایش انجام شود.
سرپرست گروه کارگردانی کیست و وظایف آن کدام است؟
سرپرست گروه کارگردانی نزدیک ترین شخص به کارگردان در گروه می باشد. او کسی است که بر وظایف برنامه ریزها و دستیاران کارگردان نظارت مستقیم می کند و عوامل کارگردان به آن ها ابلاغ می کند. به عبارتی او رهبر گروه کاگردانی و کارگردانی که یک سرپرست خوب داشته باشد نیازی ندارد که به طور مستقیم با دستیاران و برنامه ریزها در ارتباط باشد و فقط سرپرست کارگردانی است که به او گزارش مستقیم می دهد و کارگردان می تواند ذهنش را بیشتر مشغول دکوپاژ و نحوه بازی گرفتن درست از بازیگرانش بکند. معمولا کسانی که سرپرست گروه کارگردانی می شوند افراد با تجربه ای هستند که خودشان از دستیاری و برنامه ریزی در سینما فعالیتشان را شروع کرده اند.
مدیر برنامه ریزی به چه کسی گفته میشود؟
مدیر برنامه ریزی به کسی گفته می شود که کلیه ی آفیش های فیلمبرداری را با هماهنگی کاگردان و مدیر تولید برنامه ریزی می کند. مدیر برنامه ریزی روزهایی که باید در شب فیلمبرداری شود، در لوکیشن های خارجی، داخلی، هماهنگی نفرات تیم های مختلف و… برنامه ریزی می کند.
یکی از اساسی ترین و مهم ترین اصول فیلمسازی (مراحل تولید فیلم و آشنایی با عوامل فیلمسازی)داشتن یک برنامه ریزی مناسب برای فیلمبرداری است به طوری که یک برنامه ریز خوب می تواند زمان فیلمبرداری را به دقت برنامه ریزی درست کند و از هدر رفتن هزینه و زمان جلوگیری کند.
گاها پیش می آید برای تولید یک فیلمی که با یک برنامه مناسب می توان آن را در 25 جلسه فیلمبرداری کرد این زمان به 60 جلسه و بیشتر به طول می انجامد، علت اصلی این کار نابلد بودن برنامه ریز و عدم توجه به گروه سازنده است. پس داشتن یک مدیر برنامه ریزی خوب برای هر کارگردن و تهیه کننده ای یک نعمت بزرگ است و معمولا برنامه ریزهای خوب سینما همیشه مشغول کار و فعالیت هستند و دستمزدهای خوبی هم در سینما دریافت می کنند که البته حقشان هم هست به علت اینکه با یک برنامه ریزی اساسی می توان از میلیون ها تومان هزینه اضافی جلوگیری کرد.
دستیار برنامه ریز
یک برنامه ریز هر چند حرفه ای و کاربلد باشد نمی تواند همه ی کارها و برنامه ریزی ها را به تنهایی انجام دهد. بسته به بزرگ و کوچک بودن پروژه که می تواند یک پروژه فیلم کوتاه باشد یا فیلم بلند یا حتی یک سریال تعداد دستیارهای برنامه ریز هم متفاوت است. به طور مثال شاید برای یک پروژه سریال طولانی مدت به حداقل 6 نفر دستیار برنامه ریزی نیاز هست. یک دستیار برنامه ریز خوب هم خیلی می تواند به یک مدیر برنامه ریزی کمک کند و کسانی که از دستیاری برنامه ریزی پله پله شروع می کنند و پیشرفت می کنند و بالا می روند اغلب مدیران برنامه ریز کاربلدی می شوند.
وظایف دستیار اول کارگردان چیست؟
تقریبا یکی از کسانی که بیشترین زحمت را در گروه فیلمسازی می کشد دستیار اول کارگردان است. او کسی است که باید حواسش به همه چیز و همه کس باشد. او باید ببیند که بازیگران در زمان مناسب سر صحنه ضبط حضور پیدا می کنند. در تمرین ها و دورخوانی ها شرکت می کند و دستورات کارگردان را به طور دقیق عملیاتی می کند.
معمولا در پروژه های بزرگ و خیلی حرفه ای یک نفر به عنوان سرپرست گروه کارگردانی وجود دارد و دستیار اول به او گزارش کار می دهد و از او فرمان می گیرد اما در پروژه های کوچکتر و لو باجکت تر این دستیار کارگردان است که مستقیم با کارگردان در ارتباط می باشد.
وظایف دستیار دوم کارگردان چیست؟
دستیار دوم هم قاعدتا نزدیک ترین شخص به دستیار اول کارگردان هست و مستقیم به او جواب می دهد. البته این به این معنا نیست که دستیار دوم کاگردان تحت هدایت کارگردان و سرپرست کاگردانی نباشد ولی عموما کارگردان با دستیار دوم ارتباط مستقیم برقرار نمی کند.
دستیار دوم باید در وظایف گروه دستیاری به تیم کمک کند و در پیدا کردن عوامل و بازیگران در هنگام ضبط، بستن خیابان در لوکیش های خارجی، هماهنگی با هنرورها وتمرین با ان ها انجام وظیفه بکند. دستیار دوم کارگردان هم معمولا انرژی زیادی از او در ساخت فیلم می رود و زحمات زیادی می کشد.
وظایف دستیار سوم و چهار کارگردان چیست؟
بسته به بزرگ بودن پروژه بعد از دستیار اول و دوم کارگردان نیاز به دستیارهای بیشتری برای هماهنگی ها و کنترل امور است که به ترتیب دستیار سوم و چهارم و….. نیاز است. دستیاران سوم و چهارم هم تحت عوامر دستیار اول هستند و معمولا این دستیارها کارآموزان رشته های سینمایی هستند که برای پیدا کردن رزومه و کسب تجریه روی به این حرفه آورده اند. با اینکه شاید در ظاهر کار این عزیزان کم اهمیت بیاید ولی وجود آن ها در داشتن نظم و ترتیب یک پروژه اهمیت زیادی دارد..
چگونه دستیار کارگردان شویم؟ خب سوال مهمی که برای همه ی علاقه مندان به فعالیت در این حوزه وجود دارد این است که چگونه و از چه طریقی می توانیم وارد گروه کارگردانی شویم. خب در جواب این دوستان باید گفت یکی از راه هایی که به شما کمک زیادی می کند آموزش آکادمیک است که می توانید در دانشگاه های مرتبط یا آموزشگاه های فرهنگی و هنری به صورت آزاد آموزش ببینید.
مطالعه و دیدن فیلم ها و پشت صحنه های آن ها نیز کمک شایانی نیز می تواند به شما بکند، بعد از اینکه علم کافی و دانش آکادمیک را به دست آورید سعی کنید به صورت کار آموز در پروژه های کوتاه و بلند شرکت کنید.
فراخوان های هنری زیادی برای جذب کارآموز وجود دارد و شما می توانید با شرکت کردن در این پروژه ها تجربه و شناخت لازم را به دست آورید، مطمئن باشید بعد از اینکه تجربه و دانش کافی را داشته باشید مسیر برای شما هموار است و آینده ی درخشانی را با توکل بر خدا می توانید داشته باشید.
منشی صحنه
به منشی صحنه در اصلاح چشم سوم کارگردان هم گفته می شود. منشی صحنه کسی است که باید حواسش به همه ی امور و صحنه ها باشد. او باید بداند فلان بازیگر در جلسه ی سوم فیلمبرداری کت آبی به تن داشته و قرار است در جلسه ی 20 فیلمبرداری سکانس بعدی ضبط شود او به عوامل صحنه و لباس یادآوری کند که تن بازیگر کت آبی بوده است.
چون در فیلمسازی معمولا طبق فیلمنامه سکانس ها ضبط نمی شود به اصطلاح گروه برنامه ریزی سکانس ها را با توجه به مسائل مالی و شرایط آب وهوایی و لوکیشن ها رج می زنند به همین علت منشی صحنه باید حواسش همیشه به همه چیز باشد و معمولا یک دوربین کوچک هندی کم هم به همراه دارد و در کنار دوربین فیلمبردار از صحنه هایی که ضبط می شود فیلمبرداری می کند تا اگر چیزی یادش رفت سراغ راش های ضبط شده برود.( مقاله ما درباره فیلمسازی را مطالعه کنید)
بر خلاف گروه کارگردانی و برنامه ریزی که به دستیار کارگردان و برنامه ریز گزارش می دهند منشی صحنه مستقیم با خود کارگردان در ارتباط است و برای شخص او کار می کند. معمولا منشی صحنه های فوق العاده خیلی به کارگردان می توانند کمک بکنند و ذهن او را در آرامش قرار دهند.
کسی که اطلاعات خاص هر نما را ثبت و نگه داری می کند. او مسئول است که از تعداد و طول زمان هر برداشت، گفت و گوهای هر صحنه، موقعیت شخصیت ها در سر صحنه و مسیر حرکتشان، محل و موقعیت وسایل موجود در صحنه، محل استقرار دوربین و حرکت آن و… یادداشت بردارد، تا اطمینان حاصل شود که در نماهای بعدی همه چیز در سر جای درست خود قرار دارند. این گزارش ها و یادداشت ها، همچنین برای تدوین گر هم مفید هستند. راکورد و حفظ تداوم در صحنه جزء وظایف اصلی منشی صحنه محسوب می شود.
تداوم در صحنه از نظر تماشاگر؛احساس پیوستگی لازم بین نماها، می بایست مورد توجه قرار گیرد. بنابراین منشی صحنه به عنوان حافظه کارگردان وظیفه حفظ 12 نوع تداوم را دارد که البته به فراخور تنوع ساختاری، حفظ راکوردها نیز در تعداد و نوع متفاوت خواهد بود.
- داوم در داستان (Continuity Of Story of Theme)
- تداوم در موضوع (Subject Continuity Of)
- تداوم در فکر و اندیشه (Continuity Of Thought)
- تداوم درتوجه و علاقه مندی (Continuity Of Interest)
- تداوم در زمان (Time Continuity Of)
- تداوم در حس و حال (Mood Continuity Of)
- تداوم در رسیدن اوج داستان (Build-up Continuity Of)
- تداوم در تعلیق و هیجان (Suspense Continuity Of)
- تداوم در نورپردازی (Continuity Of Lighting)
- تداوم در شخصیت (Character Continuity Of)
- تداوم در مکان و پس زمینه (Continuity Of Location & Background)
- تداوم در عمل (Action Continuity Of)
2 دیدگاه